ارزیابی مقایسه‌ای مکانی-زمانی پارامترهای کیفی آب و سلامت رودخانه زیارت با استفاده از تحلیل آماری و شاخص کیفی NSFWQI

Authors

  • آلتین قجقی گروه شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
  • مجتبی خوش روش استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
  • محمدحسن نادری کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب ، گروه مهندسی آب، ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
  • مسعود پورغلام آمیجی دانشجوی دکتری گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران
  • نرگس عرب دانشجوی دکتری آمایش محیط‌زیست دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
Abstract:

بررسی تغییرات کیفیت آب رودخانه‌ها، از معیارهای مهم در بررسی سلامت حوضه آبخیز است. پایش کمی و کیفی منابع آب، نقش مهمی در مدیریت پایدار اکوسیستمی رودخانه‌ها دارد. در این راستا، در تحقیق حاضر به بررسی کیفیت آب رودخانه زیارت استان گلستان پس از نمونه‌برداری از 6 ایستگاه در طول رودخانه از آذر 1395 تا تیرماه 1396، با استفاده از شاخص NSFWQI پرداخته شد. همچنین جهت یافتن روابط بین متغیرهای فیزیکی و شیمیایی آب، از تحلیل همبستگی و تحلیل خوشه‌ای استفاده شد. نتایج بر اساس استانداردهای سازمان جهانی بهداشت و سازمان حفاظت محیط‌زیست آمریکا، مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که در ایستگاه پایین‌دست به دلیل دریافت پساب از منابع مختلف، میزان BOD، Na، Ca و PO4 از دیگر ایستگاه‌های بالادست بیشتر بوده است. تجزیه‌وتحلیل‌های آماری در این پژوهش مبین آن است که بین برخی متغیرهای فیزیکی و شیمیایی رودخانه رابطه معنی‌دار و قوی وجود دارد. یافته‌های این پژوهش نشان داد که میانگین غلظت اکسیژن محلول، مجموع ذرات محلول، کلر، سدیم، فسفات و نیترات به ترتیب 4/5، 5/627، 02/110، 5/48 و 25/9 میلی‌گرم بر لیتر و میانگین غلظت هدایت الکتریکی 1028 میکروزیمنس بر سانتی‌متر است. مقایسه میزان شاخص NSFWQI در 6 ایستگاه رودخانه زیارت در ماه‌های مختلف بیانگر آن است که ایستگاه اول (تول بنه، بالادست) در اردیبهشت‌ماه با مقدار عددی 55، بالاترین و ایستگاه شش (پایین‌دست) در تیرماه با شاخص عددی 35، پایین‌ترین میزان را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین کیفیت آب بر اساس این شاخص در ایستگاه‌ بالادست، متوسط و در ایستگاه‌های میانی و پایین‌دست، بد است. تفسیر نتایج نشان داد که از ایستگاه بالادست به سمت ایستگاه‌های پایین‌دست رودخانه، بار آلودگی افزایش و کیفیت آب کاهش می‌یابد. از این‌رو به‌منظور مدیریت کیفی رودخانه مورد مطالعه، می‌بایست به کنترل انتشار بار آلودگی از منابع آلاینده نقطه‌ای و غیرنقطه‌ای تمرکز کرد. نتایج این تحقیق امکان تصمیم‌گیری در خصوص پایش و کنترل منابع آلوده‌کننده و اقدامات مناسب جهت بازطبیعی­سازی اکوسیستم آبی رودخانه را برای استفاده مؤثر از آن در مصارف مختلف فراهم می‌آورد. در پایان با توجه به نتایج حاصل از شاخص NSFWQI می‌توان گفت که این شاخص، کیفیت منابع آب را به سهولت و به طور قابل اعتمادی توصیف می‌نماید و استفاده از آن در راستای مدیریت منابع آب سایر رودخانه‌ها، مفید قلمداد می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی کمی و کیفی منابع آب رودخانه کارون با استفاده از شاخص NSFWQI و روش AHP

رودخانه‌ها به عنوان یکی از منابع اساسی تامین آب برای مصارف مختلف مطرح می‌باشند. از این رو پایش کیفیت این منابع با توجه به خشکسالی‌های اخیر و توسعه شهری و روستایی یکی از وظایف مهم در حیطه مدیریت محیط زیست مصوب می‌گردد. رودخانه کارون اهمیت بسیاری در تأمین آب آشامیدنی، حفظ حیات صنعتی استان خوزستان و تامین آب کشاورزی دارد. بنابراین مدیریت و کنترل کیفیت این منبع آبی از اهمیت ویژه­ای برخوردار است.  ...

full text

ارزیابی وضعیت سلامت رودخانه زیارت در استان گلستان بر اساس شاخص کیفی NSFWQI

رودخانه‌ها و جریانات از مهمترین منابع آب‌های سطحی هستند. کیفیت آب این منابع به عوامل مختلفی از جمله عوامل هیدرولوژیکی، فیزیکوشیمیایی و بیولوژیکی وابسته است. این منابع از لحاظ توسعه اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بسیار حائز اهمیت هستند. حوضه زیارت به عنوان مهمترین منبع سطحی تامین‌کننده آب شرب شهر گرگان و مناطق پیرامون آن، در سال‌های اخیر با کاهش کیفیت آب مواجه بوده است، بنابراین مدیریت و کنترل کیفی آن...

full text

ارزیابی کیفیت آب رودخانه بهمنشیر با استفاده از شاخص کیفی آب NSFWQI

زمینه و هدف :پایشوکنترلمستمرکیفیمنابعآبازابزارهایاصلیمدیریتوحفاظتازاینمنابعارزشمند محسوبمی­شود. شاخص کیفی NSFWQI ازمیانشاخص­هایعمومیکیفیتآب،بیشترینکاربردرادارامی­باشد. اینمطالعهباهدف بررسیکیفیتآبرودخانهبهمنشیربااستفادهازشاخصکیفیت NSFWQIانجام پذیرفته است. روش بررسی : درمطالعهتجربیحاضرنمونه­برداریدرطی6ماهواز5ایستگاه منتخبانجامگرفتوپارامترهایکیفیشاملدما،اکسیژنمحلول،اکسیژنموردنیازبیولوژیکی،PH ، ن...

full text

ارزیابی کیفیت آب رودخانه گازرودبار با استفاده از شاخص‌ کیفی NSFWQI و شاخص آلودگی Liou

آگاهی از کیفیت منابع آب در حفظ، برنامه­ریزی و مدیریت این منابع بسیار حائز اهمیت است. رودخانه گاز رودبار با طول تقریبی 73/61 کیلومتر یکی از رودخانه­های ورودی به تالاب بین­المللی انزلی هست. این مطالعه باهدف ارزیابی کیفیت آب رودخانه گاز رودبار با استفاده از شاخص کیفی NSFWQI و شاخص آلودگی Liou انجام‌شده است. در این مطالعه پارامتر­های اکسیژن محلول، اکسیژن بیو­شیمیایی، خاصیت اسیدی، نیترات، کل مواد جا...

full text

ارزیابی کمی و کیفی منابع آب رودخانه کارون با استفاده از شاخص nsfwqi و روش ahp

رودخانه ها به عنوان یکی از منابع اساسی تامین آب برای مصارف مختلف مطرح می باشند. از این رو پایش کیفیت این منابع با توجه به خشکسالی های اخیر و توسعه شهری و روستایی یکی از وظایف مهم در حیطه مدیریت محیط زیست مصوب می گردد. رودخانه کارون اهمیت بسیاری در تأمین آب آشامیدنی، حفظ حیات صنعتی استان خوزستان و تامین آب کشاورزی دارد. بنابراین مدیریت و کنترل کیفیت این منبع آبی از اهمیت ویژه­ای برخوردار است.  ...

full text

ارزیابی زمانی، مکانی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی با استفاده از روش های زمین آماری (مطالعه موردی: بخش غربی دریاچه ارومیه)

در این تحقیق روند تغییرات کیفی آب زیرزمینی بخش غربی دریاچه ارومیه از سال 1380 تا سال 1389 مدل سازی شده است. داده های مقادیر هدایت الکتریکی، سدیم و نسبت جذب سدیم ازس ال 1380 تا سال 1389 مرتب گردید. سپس با استفاده از نرم افزارهای GS+ وArcGIS اقدام به پهنه بندی کیفی آب زیرزمینی شد. با استفاده از ابزارهای زمین آمار در نرم افزار ArcGIS اقدام به میان یابی داده های مکانی و تولید لایه های رستری از پارا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 51  issue 6

pages  1353- 1372

publication date 2020-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023